Son dönemde Türkiye’de bedelli askerlik uygulaması, pek çok gencin hayatında önemli bir yer edinmiş durumda. Bedelli askerlik, gençlerin uzun süreli askerlik hizmetinden muaf olmak için belirli bir ücret ödeyerek daha kısa süreli bir askerlik deneyimi yaşamalarını sağlar. Ancak, bu durumun ardından pek çok soru ortaya çıkmakta ve bu sorulardan biri, bedelli askerlik yapanların kıdem tazminatı alma hakkının olup olmadığıdır. 2023 yılında istinaf mahkemesinden gelen emsal karar, bu konudaki belirsizlikleri ortadan kaldırmış görünüyor.
Türkiye'de bedelli askerlik uygulaması, 2018 yılında düzenlenen yasayla hayatımıza girmiştir. Bedelli askerlik, özellikle gençler arasında büyük ilgi görmüş ve birçok kişi bu seçeneği tercih etmiştir. Ancak, bedelli askerlik yapanların kıdem tazminatı hakkı konusunda farklı görüşler mevcuttu. Çalışma hayatında kıdem tazminatı, işçinin çalışma süresi boyunca elde ettiği haklardan biridir. İşveren, işten ayrılan çalışanına kıdem tazminatını ödemekle yükümlüdür. Fakat, bedelli askerlik yapanların bu haktan yararlanıp yararlanamayacağı konusunda zaman zaman tartışmalar yaşanmaktaydı.
İstinaf mahkemesinin 2023'te aldığı karar, bedelli askerlik hizmetini tamamlayanların iş sözleşmelerinin sona erdiğini ve dolayısıyla kıdem tazminatına hak kazanacaklarını ortaya koymaktadır. Bu durum, bedelli askerlik yapan bireyler için önemli bir umut kaynağı olmuş ve çalışma yaşamına geri döndüklerinde kıdem tazminatı almalarının önünü açmıştır.
İstinaf mahkemesi, kararında bedelli askerlik yapanların askerlik sürelerini, iş sözleşmelerinin bitiş süresi olarak değerlendirmiş ve bu durumu kıdem tazminatı alma hakkı ile ilişkilendirmiştir. Mahkeme, bedelli askerlik hizmetinin bir tür çalışma süresi olarak kabul edilmesi gerektiğinin altını çizmiştir. Dolayısıyla, bedelli askerlik yapılan süre boyunca bireylerin çalıştıkları süre olarak dikkate alınması, hak kayıplarını önlemenin yanı sıra tüm çalışanlar için bir eşitlik sağlamaktadır.
Bu karar, sadece bedelli askerlik yapan bireyler için değil, aynı zamanda işverenler için de önem taşımaktadır. İşverenler, artık bedelli askerlik yapan çalışanlarını işten çıkardıklarında, bu çalışanların kıdem tazminatı talep edeceklerini bilmektedirler. Bu durum, hem işverenlerin hem de işçilerin haklarının korunması açısından önemli bir gelişmedir.
Birçok çalışan için kıdem tazminatı, iş hayatında önemli bir güvence sağlamaktadır. Çalışanlar, bedelli askerlik yapmış olsalar dahi, bu haklarından faydalanabilmekte ve çalışmaya devam ettiklerinde sosyal güvenceye sahip olmaktadırlar. Bu sebeple, istinaf mahkemesinin verdiği emsal karar, Türkiye'deki tüm çalışanlar adına sevindirici bir gelişme olmuştur.
Sonuç olarak, bedelli askerlik yapmanın / yapanların hukuki açıdan kıdem tazminatı alma hakkına sahip olması, iş hayatında önemli bir değişim yaratmaktadır. Bu karar, bireylerin haklarını koruma altında almış oldukları sosyal güvenliğe yönelik önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Bedelli askerlik yapanlar, kıdem tazminatı haklarından yararlanarak, gelecekte daha güvenli bir çalışma yaşamı sürdürebileceklerdir. İşverenlerin de bu değişiklikleri dikkate alarak, çalışanlarıyla olan ilişkilerini güçlendirmesi gerekmektedir.
